Βενιαμίν ο Λέσβιος

(Πλωμάρι 1759 – Ναύπλιο 1824).Διδάσκαλος του Γένους και ένας από τους κύριους εκπροσώπους του ελληνικού Διαφωτισμού. Διδάχτηκε τα πρώτα γράμματα στην πατρίδα του και μετά έγινε μοναχός στο Άγιον Όρος. Ήταν ήδη είκοσι ετών όταν γράφτηκε στην περίφημη σχολή των Κυδωνιών. Με την επίδοσή του στα γράμματα κέρδισε τη συμπάθεια του σχολιάρχου του Ιωάννη Οικονόμου, ο οποίος τον έστειλε να συμπληρώσει τις σπουδές του στις σχολές της Πάτμου και της Χίου και αργότερα στα πανεπιστήμια της Πίζα και του Παρισιού, όπου o Β. σπούδασε φυσική, μαθηματικά και αστρονομία. Το 1798 επέστρεψε στις Κυδωνίες και διορίστηκε καθηγητής της σχολής, θέση που κράτησε έως το 1812. Επηρεασμένος από τους εμπειρικούς φιλοσόφους και τις νέες ιδέες της Δύσης, ο Β. αποκήρυξε «την πεντάπτωτον κατάραν της γραμματικής» και δίδαξε με πάθος τις θετικές επιστήμες. Η διδασκαλία του αντιπροσώπευσε την τελευταία λέξη της επιστήμης για την εποχή του. Δεν άργησε όμως να προκαλέσει την αντίδραση των συντηρητικών λογίων και κληρικών. Κατηγορήθηκε ως αιρετικός και άθεος –επειδή δίδασκε ότι η Γη είναι πλανήτης– και αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη θέση του και να απολογηθεί στο πατριαρχείο. Το 1818 κλήθηκε να αναδιοργανώσει την ελληνική σχολή του Βουκουρεστίου, αλλά συνάντησε τις ίδιες αντιδράσεις. Έφυγε για το Ιάσιο, όπου μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Το 1820 ήταν διευθυντής της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης. Μόλις ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση, o Β. άρχισε μια περιοδεία στα νησιά του Αιγαίου για να συντονίσει τον ξεσηκωμό των νησιωτών. Κατέβηκε μετά στην Πελοπόννησο, όπου πήρε μέρος στη B’ Εθνοσυνέλευση, η οποία τον διόρισε αρμοστή των νησιών του Αιγαίου. Ύστερα από λίγο όμως αρρώστησε και πέθανε στο Ναύπλιο. Εκτός από μερικούς λόγους και επιστολές, έγραψε μια σειρά από εγχειρίδια φυσικής, άλγεβρας, γεωμετρίας, ηθικής κ.ά.